Nỗ lực nâng hạng thị trường để hấp dẫn vốn ngoại

Theo số liệu thống kê mới nhất từ UBCKNN, tính đến 30/6/2023, số lượng tài khoản nhà đầu tư cá nhân trong nước đạt hơn 7,25 triệu tại khoản, chiếm 99% tổng số lượng tài khoản đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam, có nghĩa, nhà đầu tư tổ chức, nhà đầu tư nước ngoài chỉ chiếm tỷ lệ 1%.

Sự xuất hiện của lớp nhà đầu tư cá nhân mới cũng thay đổi thị trường chứng khoán cả về chất lẫn về lượng trong hơn hai năm trở lại đây. Tuy nhiên, tỷ lệ 99% là quá lớn, có thể tác động chính tới tâm lý thị trường.

Chia sẻ tại Hội thảo “Đối thoại tháng 7 - Kinh tế vĩ mô và thị trường chứng khoán”, Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Chân Phương cho biết, tham khảo một số nước phát triển như Hàn Quốc, nhà đầu tư tổ chức, nhà đầu tư nước ngoài thường chiếm từ 40% đến 60% tổng số nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán.

Hiện nay, thị trường chứng khoán Việt Nam hướng đến mục tiêu nâng tỷ lệ các nhà đầu tư nước ngoài, nhà đầu tư tổ chức lên khoảng 40% để đảm bảo tính ổn định cho thị trường, cân bằng yếu tố tâm lý tác động đến diễn biến thị trường. Ngoài ra, việc nâng tỷ lệ tham gia thị trường chứng khoán của các nhà đầu tư nước ngoài, nhà đầu tư tổ chức có thể giúp thị trường gia tăng thanh khoản, dẫn vốn hiệu quả hơn tới nền kinh tế.

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB) cho thấy, nếu MSCI và FTSE Russell nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi, dự kiến dòng vốn khoảng 7,2 tỷ USD mua mới các cổ phiếu Việt Nam mỗi năm. Trong khi đó, theo ước tính của IMF, khoảng 70% các quyết định phân bổ vốn vào chứng khoán phụ thuộc vào sự xếp hạng phân loại thị trường chứng khoán.

“Để có thêm hơn 7 tỷ USD mỗi năm vào kênh dẫn vốn, UBCKNN đang nỗ lực thúc đẩy lộ trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam trong thời gian sớm nhất”, Chủ tịch UBCKNN chia sẻ.

Tháng 8 sẽ họp với tổ chức xếp hạng để bàn nâng hạng thị trường

Để đẩy nhanh lộ trình nâng hạng cho thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi, bà Vũ Thị Chân Phương cho hay, UBCKNN rất chú trọng và đưa ra nhiều giải pháp tích cực cũng như cố gắng làm việc, nỗ lực khắc phục hoàn thiện những tiêu chí của FTSE, tiêu chí nâng hạng của MSCI.

“Thời gian qua, UBCKNN đã tổ chức nhiều cuộc làm việc với các bên liên quan tháo gỡ khó khăn vướng mắc. Cuối tháng 8 này, UBCKNN sẽ tổ chức tọa đàm tại Hồng Kông, làm việc với các tổ chức xếp hạng để đánh giá tiềm năng chúng ta có thể xếp hạng thị trường lên thị trường mới nổi", Chủ tịch Vũ Thị Chân Phương thông tin.

Cũng theo bà Phương, có hai nhóm vấn đề trọng yếu cần cải thiện, cần phối hợp các bên có liên quan tiến đến đạt kế hoạch nâng hạng, cụ thể:

Thứ nhất, về yêu cầu ký quỹ, cần hỗ trợ, phối hợp từ Ngân hàng Nhà nước. Việt Nam có quy định đảm bảo đủ tiền trước khi giao dịch, trong khi đó yêu cầu của tổ chức xếp hạng là không yêu cầu ký quỹ. Phương án tháo gỡ hiện nay là phải triển khai đối tác bù trừ trung tâm cho thị trường cơ sở, giảm ký quỹ, tiến đến giảm tối đa về còn 10% ký quỹ. Hiện nay, nhà đầu tư nước ngoài, ngân hàng lưu ký nước ngoài cũng e ngại khi không được là thành viên thanh toán bù trừ trực tiếp mà phải qua ngân hàng trong nước, nếu họ được thanh toán bù trừ trực tiếp thì tháo gỡ vướng mắc liên quan giao dịch ký quỹ.

Thứ hai, về giới hạn sở hữu nhà đầu tư nước ngoài, UBCKNN đề xuất các bộ, ngành rà soát việc hạn chế nhà đầu tư nước ngoài chỉ áp dụng với lĩnh vực cần thiết như quốc phòng an ninh bảo hộ thương mại.