Trợ lực kích cầu thị trường ô tô

Từ ngày 1/7, mức thu lệ phí trước bạ đối với các loại ô tô, rơ-mooc, sơmi rơ-mooc và các loại xe tương tự ô tô được sản xuất, lắp ráp trong nước sẽ giảm 50% theo quy định tại Nghị định số 41/2023/NĐ-CP mà Chính phủ mới ban hành.

Có thể thấy, đây không phải là lần đầu Chính phủ thực hiện giảm mức thu lệ phí trước bạ đối với mặt hàng này. Nhìn lại từ cuối năm 2019 đến nay, kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát đã tác động mạnh đến sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước. Chính vì vậy, để góp phần hỗ trợ ngành sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 70/2020/NĐ-CP quy định giảm mức 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước (có hiệu lực từ ngày 28/6/2020 đến hết ngày 31/12/2020).

Bước sang năm 2021, khi đợt dịch COVID-19 thứ 3 và thứ 4 bùng phát trở lại và diễn biến phức tạp hơn, Bộ Tài chính tiếp tục xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định số 103/2021/NĐ-CP quy định tiếp tục giảm 50% mức thu lê phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước (có hiệu lực từ ngày 1/12/2021 đến hết ngày 31/5/2022).

Theo đánh giá của Bộ Tài chính, việc điều chỉnh giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước thời gian qua về cơ bản đã đạt được các mục tiêu đề ra khi ban hành, có tác động tích cực đối với người tiêu dùng, nhà sản xuất, phân phối ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước nói riêng và nền kinh tế nói chung.

Với Nghị định số 41/2023/NĐ-CP, Bộ Tài chính nhận định, việc tiếp tục giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước có tác động tích cực đối với người tiêu dùng, nhà sản xuất và phân phối ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước và kinh tế - xã hội. Theo đánh giá, việc giảm mức thu lệ phí này có thể làm giảm thu ngân sách nhà nước về lệ phí trước bạ khoảng 8.000 - 9.000 tỷ đồng (trong 6 tháng đầu năm 2022, số giảm thu lệ phí trước bạ về mặt chính sách là 8.727 tỷ đồng).

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cũng kỳ vọng, việc giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước sẽ làm tăng số lượng xe ô tô tiêu thụ và đăng ký, nên số thu từ lệ phí trước bạ, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng có thể tăng.

Tại Hải Dương, theo tính toán, khi áp dụng chính sách này thì nguồn thu của Cục Thuế tỉnh sẽ giảm khoảng 100 tỷ đồng, nhưng Tỉnh cũng chủ động khai thác các nguồn thu từ việc kích cầu tiêu dùng.

Nhiều đối tượng hưởng lợi

Ông Nguyễn Đức Định - Giám đốc một công ty xây dựng tại TP. Vinh (tỉnh Nghệ An) đang có nhu cầu mua thêm ô tô để phục vụ công việc sản xuất kinh doanh. Với việc giảm 50% phí trước bạ có hiệu lực, thì với mẫu xe dự tính mua, Công ty ông đã tiết kiệm được hơn 30 triệu đồng. Theo ông Định, với những khó khăn về kinh tế như hiện nay thì việc được Nhà nước hỗ trợ 50% lệ phí trước bạ cũng là một khoản giúp doanh nghiệp có thêm nguồn tiền bù đắp vào chi phí hoạt động.

Không chỉ người mua xe hưởng lợi, các đại lý kinh doanh ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước cũng kỳ vọng doanh số bán hàng sẽ tăng đáng kể khi chính sách được thực thi. Theo bà Phạm Thị Thế - Chủ tịch Hội đồng Thành viên Công ty TNHH Toàn Thắng, Đại lý Huyndai Hải Dương, mấy tuần trở lại đây khách đến xem và đặt cọc xe tăng từ 20-25% so với thời điểm trước bởi lẽ thông tin giảm phí trước bạ thực sự đã tác động tích cực đến tâm lý khách hàng. Chính sách này đã được rất nhiều khách hàng quan tâm, ví dụ trong tháng 6 vừa qua, gần 25 ngày chỉ có 30 hợp đồng được ký kết, thì trong những ngày tháng 7 này, khách hàng đến thăm quan ký hợp đồng đã tăng lên khoảng 20-30 xe.

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) mặc dù có sự cải thiện đáng kể nguồn cung nhưng tình hình ngành Công nghiệp ô tô trong quý I/2023 còn vẫn gặp nhiều khó khăn, doanh số bán hàng có sự suy giảm, cho thấy những tín hiệu bất thường và đáng ngại đối với doanh nghiệp trong ngành ô tô Việt Nam. Do đó, thực hiện giảm mức thu lệ phí trước bạ đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước là một trong những giải pháp cần thiết để góp phần kích thích tiêu dùng, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước trước bối cảnh nền kinh tế còn nhiều khó khăn, thách thức.

Minh chứng về sự hiệu quả của chính sách này, trong thời gian thực hiện giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ theo Nghị định số 70/2020/NĐ-CP (thực hiện trong 6 tháng cuối năm 2020), số lượng ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đăng ký trước bạ lần đầu là 209.584 xe, bình quân 34.930 xe/tháng, tăng gấp 2,03 lần so với 6 tháng đầu năm 2020.

Còn trong thời gian thực hiện giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ theo Nghị định số 103/2021/NĐ-CP (thực hiện từ tháng 12/2021 đến hết tháng 5/2022), số lượng ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đăng ký trước bạ lần đầu là 398.177 xe. Trong đó, số lượng ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đăng ký trong tháng 12/2021 là 103.722 xe (tăng 2,67 lần so với tháng 11/2021); số lượng ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đăng ký trong 5 tháng đầu năm 2022 là 294.455 xe (tăng từ 1,2 đến 2 lần so với các tháng cùng kỳ năm 2021 và chiếm gần 50% tổng số xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đăng ký năm 2022).

Nhiều chuyên gia kinh tế cũng kỳ vọng, việc giảm mức lệ phí này góp phần hỗ trợ tài chính cho người dân, doanh nghiệp, qua đó thúc đẩy sức mua trong nước, tạo đà cho việc tái sản xuất, nối lại chuỗi cung ứng, phục hồi tốc độ tăng trưởng của ngành sản xuất, lắp ráp ô tô. Từ đó, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động, đảm bảo an sinh xã hội, có tác dụng lan tỏa sang các ngành kinh tế khác và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.